ERENCE KÖYÜ TARİHÇESİ:
Erence Köyü’nün tarihi gelişimine bakıldığında köyün; Ermeniler tarafından kurulduğu anlaşılmaktadır. Bölge nüfusunun genelinin kürt olmasıyla beraber, Osmanlı Devleti’nin dağılma döneminde yayılma politikası olarak bölgeye Kafkaslardan ve Erzurum’un kuzey ilçelerinden Türk halkının yerleştirildiği görülmektedir.
Köyde türbesi bulunan sahabelerden Seyyid Ömer Halil hazretleri 7 yy da burada şehit olduğu tarihçiler tarafından belirtilmektedir. Bu sahabenin mezarının bulunduğu yerden her yıl mayıs ayı itibarıyla su çıkmaya başlar yaz boyu bu su akar. eylül sonu veya ekim başlarında su tekrar yerin dibine çekilir. çok eski bir yerleşim yeri olduğu köydeki harabelerden ve ermeni mezarlığından da anlaşılmaktadır.
COĞRAFİ KONUM:
Köyümüz Erzurum’un güneyinde, Hınıs ilçesinin doğusunda, Karayazı Dağlarının güney eteklerinde yer almaktadır. Köyün batısında Ovakozlu Köyü, güneyinde Karaçoban ilcesi bulunmaktadır. Köyümüz Erzurum il merkezine yaklaşık 180 km. Hınıs ilçe merkezine 28 km. uzaklığındadır.
Sırtını Akdağ eteklerine dayamış olan köy üç tarafı dağlarla çevrili geniz bir düz arazi yapısına sahiptir. Ayrıca meşelik olarak tabir edilen Büyük ve küçük meşe diye de adlandırılan bölge köyün yaylaları durumundadır ve ormanlık bir yapıya sahiptir.
EKONOMİ:
Köyün başlıca geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır. Hayvancılık olarak büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık daha yaygındır. Büyükbaş hayvancılık besiciliğe dayanır. Tarım ürünleri olarak Buğday Arpa Yonca Fiğ Fasulye Patates ve Şeker pancarı yaygın olarak ekilmektedir. Köy arazisinin büyük çoğunluğu ziyaret adı verilen yerden çıkan su ile beslenmektedir.
Merkezi Erzurum’da bulunan Ergaz tüp gaz firmasının ortakları arasında köyümüzden müteşebbisler de bulunmaktadır.
NÜFUS:
Çok genç bir nüfusa sahip olan köy de yeterli iş imkanı olmadığından dolayı dışa bağımlı bir konumdadır.
Yazın dışarıda olan genç kesim kışın ise köye gelmektedir. Orta yaşlı kesim ise köyde tarım ve hayvancılıkla uğraşıyor
SOSYAL YAPI VE EĞİTİM:
Köyümüzün nüfusu 2007 verilerine göre 1043 kişi olarak tesbit edilmiştir Bu nüfusla Hınıs ilçemizin Bellitaş köyünden sonra ikinci büyük köyüdür. Köyde 150- 160 hane bulunmaktadır. Evlerin çoğunluğu taş yapı konumundadır. Son dönemlerde betonarme binalar hızla artmaktadır. Köyde sekiz yıllık zorunlu eğitim yapan 1952 yapımlı 3 sınıflı bir okul bulunmaktadır. Ayrıca 1988 yılında Ana okul olarak yapılan tek derslik ve 2007 yılında yapılan 4 ek derslikle beraber 8 dersliğe sahiptir. Okulun 300 civarında öğrencisi vardır. Ayrıca köyümüzde bir sağlık evi bulunmaktadır. 2005 yılında ki sözleşmeli atamalardan gelen bir personeli var.
Köyümüzde haberleşme, elektrik ve su problemleri bulunmamaktadır. Zaman zaman sorunlar yaşansa da bu sorunlar kısa sürede giderilmektedir. Köyün bütün evlerinde su içeride olup, tamamına yakınında telefon bulunur. Ayrıca köyümüzde cep telefonu kullanma imkanı da bulunmaktadır.
Köyümüzün kuzeyinde ziyaret adı verilen ve Sahabe Seyyid Ömer Halil Hazretlerinin mezarının olduğu yer mesire alanıdır. . İlkbahar ve yaz aylarında mesire yeri olarak kullanılan bu bölgeye çevre köy, ilçe ve ilden ziyaretçiler gelmektedir. Bu ziyaretin köyümüze getirdiği ekonomik bir katkı yoktur.
ULAŞIM:
Köyün ilçe ile bağlantısını sağlayan yolun yaklaşık 8 kilometresi asfalt olup, geri kalanı stabilize yoldur. Köyün ilçeyle bağlantı yolu olağan dışı durumlar dışında kapanmamaktadır.
Köyün ilçeye sefer yapan üç minibüsü bulunmaktadır. Bu minibüslerden biri zaman zaman Erzurum’a da seferler düzenlemektedir. Minibüsler ilçeye genelde 6:30-7:00 saatleri arasında hareket etmekte ve öğlen sonra köye geri dönmektedir. Bunların dışında köyümüzde ilçeye sefer yapan ticari taksiler de vardır.
GÖNDEREN AYHAN BÜYÜKBİNGÖL